Bệnh thận là thuật ngữ dùng để chỉ các rối loạn hoặc tổn thương ở thận – hai cơ quan có vai trò lọc máu, loại bỏ chất thải và duy trì cân bằng nước, điện giải trong cơ thể. Khi thận bị tổn thương, các chức năng này sẽ suy giảm, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tổng thể.
Các loại bệnh thận phổ biến
-
Bệnh thận mạn tính (Chronic Kidney Disease - CKD)
-
Là tình trạng suy giảm chức năng thận kéo dài trên 3 tháng.
-
Có thể dẫn đến suy thận giai đoạn cuối, cần lọc máu hoặc ghép thận.
-
Suy thận cấp tính
-
Viêm cầu thận
-
Sỏi thận
-
Hình thành từ các tinh thể khoáng chất trong thận.
-
Có thể gây đau, tiểu ra máu, hoặc nhiễm trùng tiết niệu.
-
Nhiễm trùng thận (viêm thận – bể thận)
-
Do vi khuẩn xâm nhập từ đường tiểu lên thận.
-
Gây đau lưng, sốt, tiểu buốt.
Triệu chứng cảnh báo bệnh thận
-
Mệt mỏi, thiếu năng lượng
-
Sưng phù chân, mắt cá, mặt
-
Tiểu đêm nhiều, nước tiểu có bọt hoặc máu
-
Ăn uống kém, buồn nôn
-
Huyết áp cao khó kiểm soát
Nguyên nhân gây bệnh thận
- Bệnh thận có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Dưới đây là các nhóm nguyên nhân phổ biến nhất, được phân loại rõ ràng theo từng dạng ảnh hưởng:
🧬 1. Nguyên nhân bệnh lý (bên trong cơ thể)
🔹 Bệnh tiểu đường (đái tháo đường):
🔹 Tăng huyết áp (cao huyết áp):
-
Gây áp lực lên các mạch máu trong thận, làm thận suy yếu dần.
-
Vừa là nguyên nhân, vừa là hậu quả của bệnh thận.
🔹 Viêm cầu thận:
-
Do nhiễm trùng, bệnh tự miễn (lupus ban đỏ), hoặc nguyên nhân không rõ.
-
Làm tổn thương hệ thống lọc cầu thận.
🔹 Bệnh lý di truyền:
🔬 2. Do nhiễm trùng hoặc tắc nghẽn
🔹 Nhiễm trùng đường tiết niệu tái phát (UTI):
🔹 Sỏi thận, u chèn ép, hoặc tắc nghẽn niệu quản:
💊 3. Do thuốc men và độc chất
🔹 Lạm dụng thuốc giảm đau (NSAIDs):
🔹 Thuốc kháng sinh độc với thận:
🔹 Chất cản quang khi chụp CT:
🔹 Thảo dược/thuốc Đông y không kiểm soát:
🌿 4. Lối sống và yếu tố môi trường
🔹 Chế độ ăn nhiều muối, đạm, ít nước:
🔹 Hút thuốc lá và uống rượu bia:
🔹 Béo phì và ít vận động:
⚠️ 5. Nguyên nhân khác
-
Chấn thương vùng thận (tai nạn, va đập).
-
Mất nước nghiêm trọng (tiêu chảy, nôn ói kéo dài, sốt cao).
-
Sốc nhiễm trùng, suy tim nặng → giảm máu đến thận.
📌 Ghi nhớ:
Dù nguyên nhân là gì, điều quan trọng là phát hiện sớm và kiểm soát tốt để ngăn ngừa suy thận giai đoạn cuối, giúp duy trì chất lượng sống.Phòng ngừa bệnh thận
-
Kiểm soát đường huyết và huyết áp
-
Uống đủ nước
-
Hạn chế muối và protein động vật
-
Không hút thuốc, hạn chế rượu bia
-
Khám sức khỏe định kỳ và xét nghiệm chức năng thận
Thông tin chi tiết hơn về từng loại bệnh thận phổ biến cùng với lời khuyên chăm sóc sức khỏe thận:
🔍 1. BỆNH THẬN MẠN TÍNH (CKD – Chronic Kidney Disease)
✅ Đặc điểm:
-
Tổn thương thận hoặc suy giảm chức năng thận kéo dài ≥ 3 tháng.
-
Diễn tiến âm thầm, thường không có triệu chứng rõ ràng cho đến giai đoạn muộn.
-
Chia thành 5 giai đoạn (G1 → G5, G5 là suy thận giai đoạn cuối).
❗ Nguyên nhân:
-
Đái tháo đường, tăng huyết áp (2 nguyên nhân hàng đầu).
-
Viêm cầu thận, bệnh thận do lupus, bệnh thận di truyền (như thận đa nang).
⚠️ Triệu chứng giai đoạn muộn:
-
Sưng chân, mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn, ngứa, thiếu máu, khó thở, tiểu ít.
🩺 Điều trị:
-
Kiểm soát huyết áp, đường huyết.
-
Hạn chế muối, protein, kali, phospho.
-
Có thể cần lọc máu hoặc ghép thận nếu đến giai đoạn cuối.
🔍 2. SUY THẬN CẤP TÍNH
✅ Đặc điểm:
❗ Nguyên nhân:
-
Mất nước nặng, sốc, nhiễm trùng nặng, thuốc độc cho thận (NSAIDs, kháng sinh), tắc nghẽn đường tiết niệu.
⚠️ Triệu chứng:
-
Tiểu ít hoặc không tiểu, phù, buồn nôn, lú lẫn, co giật.
🩺 Điều trị:
-
Điều trị nguyên nhân, truyền dịch, ngưng thuốc độc cho thận.
-
Có thể cần lọc máu tạm thời.
🔍 3. VIÊM CẦU THẬN
✅ Đặc điểm:
❗ Triệu chứng:
🩺 Điều trị:
-
Tùy nguyên nhân (có thể dùng corticoid, thuốc ức chế miễn dịch).
-
Kiểm soát huyết áp, ăn nhạt, theo dõi chức năng thận.
🔍 4. SỎI THẬN
✅ Đặc điểm:
❗ Triệu chứng:
-
Đau lưng, đau quặn hông lan xuống háng.
-
Tiểu ra máu, tiểu buốt, sốt nếu có nhiễm trùng.
🩺 Điều trị:
-
Uống nhiều nước để sỏi nhỏ tự ra.
-
Thuốc giãn cơ trơn, giảm đau.
-
Tán sỏi ngoài cơ thể, nội soi tán sỏi, phẫu thuật nếu sỏi lớn.
🔍 5. NHIỄM TRÙNG THẬN (Viêm bể thận cấp)
✅ Đặc điểm:
❗ Triệu chứng:
-
Sốt cao, lạnh run, đau lưng, tiểu buốt, tiểu mủ, tiểu máu.
🩺 Điều trị:
-
Kháng sinh đường tĩnh mạch hoặc uống tùy mức độ nặng.
-
Uống nhiều nước, nghỉ ngơi, theo dõi biến chứng.
🌿 LỜI KHUYÊN CHĂM SÓC SỨC KHỎE THẬN
✅ Chế độ ăn uống lành mạnh:
-
Giảm muối: <5g/ngày.
-
Hạn chế đạm nếu đã có bệnh thận.
-
Uống đủ nước (1.5–2 lít/ngày, trừ khi có chống chỉ định).
-
Tránh thực phẩm giàu phốt pho (nội tạng, đồ chế biến sẵn), kali (chuối, khoai tây) nếu có suy thận.
✅ Kiểm soát bệnh nền:
✅ Lối sống khoa học:
-
Tập thể dục nhẹ nhàng mỗi ngày.
-
Tránh rượu bia, thuốc lá.
-
Không lạm dụng thuốc giảm đau (NSAIDs) hoặc thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc.
✅ Khám sức khỏe định kỳ:
-
Xét nghiệm máu (creatinin, ure, GFR).
-
Xét nghiệm nước tiểu (albumin, protein).
-
Siêu âm thận định kỳ nếu có nguy cơ.
TRÊN ĐÂY CHỈ LÀ NÓI RÕ THÊM VỀ BỆNH LÝ ĐỂ NGƯỜI BỆNH HIỂU THÊM VỀ THẬN CÓ GÌ THẮC MẮC HAY TRIỆU CHỨNG PHẢI ĐẾN BÁC SĨ KHÁM CHỮA KỊP THỜI. ĐÂY CHỈ NÊU CÁCH LỐI SỐNG KHOA HỌC HƠN. CHỈ MANG TÍNH CHẤT KHAM KHẢO
Copyright © 2025 All mailamdep
Nhận xét